احمد داوداوغلو، وزیر امور خارجه ترکیه روز یکشنبه اول آوریل (۱۳ فروردین) در پایان دومین نشست "دوستان سوریه" در استانبول گفت که حاضران در این نشست توافق کرده‌اند که از روند تامین نیازهای بشردوستانه مردم سوریه و نیز کشورهای همسایه سوریه که پذیرای پناهجویان سوری هستند، حمایت بیشتری بکنند.

او بر حق مردم سوریه برای دفاع از خود در برابر حمله‌ها نیز تاکید کرد.

گزارش شده است که کشورهای حامی تغییرات سیاسی در سوریه، شورای ملی سوریه، یکی از گروه‌های اصلی مخالف دولت سوریه را به عنوان نماینده مشروع تمام مردم سوریه به رسمیت شناخته‌اند.

رجب طیب اردوغان، نخست‌وزیر ترکیه نیز صبح روز یکشنبه اول آوریل در مراسم آغاز به کار کنفرانس "دوستان سوریه" گفت که درخواست‌های مشروع مردم سوریه باید هرچه سریع‌تر برآورده شود و جامعه بین‌الملل در این باره کوتاهی کرده است.

وزیران امور خارجه بیش از ۷۰ کشور جهان در دومین نشست "دوستان سوریه" در استانبول شرکت داشتند. بررسی روش‌های افزایش فشارها بر دولت بشار اسد برای اجرای طرح صلح پیشنهادی فرستاده مشترک سازمان ملل متحد و اتحادیه عرب هدف اصلی این نشست اعلام شده بود.

بر اساس گزارش‌ها از استانبول، شرکت‌کنندگان در این نشست بر ضرورت اعمال تحریم‌های بیشتر علیه دولت سوریه تاکید کرده‌اند، اما در عین حال، گفته شده است که همچنان برای مذاکره و یافتن راه‌حلی دیپلماتیک به منظور پایان دادن به خشونت‌ها در سوریه فرصت باقی است.

به گزارش خبرگزاری فرانسه، آلن ژوپه، وزیر امور خارجه فرانسه، روز یکشنبه اول آوریل (۱۳ فروردین) در جمع خبرنگاران در استانبول گفته است: "تصمیم گرفته‌ایم کارگروهی درباره تحریم‌ها علیه سوریه تشکیل شود."

نمایندگان ۷۰ کشور در شرایطی یافتن راهی برای پایان دادن به خشونت‌ها در سوریه را بررسی کردند که کشورهای حامی دولت بشار اسد، از جمله روسیه، چین و ایران، در این نشست نماینده‌ای نداشتند.

دولت سوریه نیز نشست استانبول را نشست "دشمنان سوریه" خوانده است.

'مبارزان سوری، حقوق می‌گیرند'

همزمان با پایان کنفرانس استانبول در روز یکشنبه، اول آوریل، مقامات شورای ملی سوریه اعلام کردند که تامین منابع مالی مورد نیاز افراد مسلحی را که در جدال با دولت سوریه هستند، به عهده می‌گیرند و به این افراد حقوق داده خواهد شد.

آنها همچنین گفته‌اند که به سربازانی هم که ارتش سوریه را ترک کنند، حقوق می‌دهند.

گفته شده است که کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس چندین میلیون دلار در ماه در اختیار این شورا قرار خواهند داد تا حقوق و دیگر هزینه‌های "ارتش آزاد سوریه" را تامین کند.

ارتش آزاد سوریه از گروه‌های مسلحی فعال در داخل سوریه است.

'دیگر نمی‌توان منتظر ماند'

دولت سوریه با اجرای طرح صلح پیشنهادی کوفی عنان، نماینده مشترک سازمان ملل متحد و اتحادیه عرب در امور سوریه موافقت کرده است.

اما بسیاری از حاضران در نشست استانبول نسبت به پایبندی بشار اسد، رئیس جمهور سوریه، به مفاد این طرح صلح ابراز تردید کرده‌اند.

هیلاری کلینتون، وزیر امور خارجه آمریکا در این نشست گفت: "نزدیک به یک هفته (از پذیرش طرح صلح از سوی بشار اسد) می‌گذرد و باید گفت که فهرست وعده‌هایی که این رژیم زیر پا گذاشته است، طولانی‌تر می‌شود."

با این حال، جیم میور، خبرنگار بی‌بی‌سی می‌گوید که دولت سوریه چندان نگران نتایج نشست استانبول نیست و تلویزیون دولتی این کشور با پخش تصاویری زنده از سخنرانی‌های افتتاحیه این نشست، از آن به عنوان نشست "دشمنان سوریه" یاد کرده است.

خانم کلینتون خواهان اتحاد کشورها برای واداشتن بشار اسد به اجرای طرح صلح پیشنهادی آقای عنان شد و گفت: "بیش از این نمی‌توانیم عقب بنشینیم و منتظر باشیم."

ادامه خشونت‌ها

در چارچوب طرح پیشنهادی آقای عنان، مقامات سوریه باید نیروهای ارتش را از مناطق مسکونی خارج کنند و افزون بر فراهم کردن امکان ارائه کمک‌های بشردوستانه در این کشور، به خبرنگاران و نمایندگان رسانه‌های خبری در سوریه نیز آزادی عمل بیشتری بدهند.

ولی وزیر امور خارجه آمریکا در استانبول گفته است: "نظامیان اسد به جای عقب‌نشینی، به حمله‌هایی جدید به شهرهای سوریه دست زده‌اند."

خانم کلینتون اضافه کرد: "به جای آن که اجازه ارائه کمک‌های بشردوستانه داده شود، نیروهای امنیتی به محاصره مناطق مسکونی در حمص و دیگر مناطق شدت داده‌اند."

وزیر امور خارجه فرانسه (وسط) گفته است که یک کارگروه ویژه، اعمال تحریم‌های بیشتر علیه سوریه را بررسی خواهد کرد

خانم کلینتون همچنین خواهان اعمال تحریم‌‎های سخت‌تر علیه دولت سوریه شد.

او گفت: "پیام ما برای دستوردهندگان و مجریان این دستورها باید روشن باشد: به کشتار شهروندان خود پایان دهید، در غیراینصورت با عواقبی جدی روبه‌رو خواهید شد."

همزمان با برگزاری نشست "دوستان سوریه" در استانبول، مخالفان دولت از تداوم خشونت‌ها در سوریه خبر داده و گفته‌اند که نیروهای امنیتی، شهر حمص را همچنان زیر آتش دارند.

گزارش شده است که دست‌کم ۱۰ نفر در درگیری‌هایی در نزدیکی مرز عراق و نیز در منطقه مرزی سوریه با اردن کشته شده‌اند.

همچنین گروه دیده‌بان حقوق بشر سوریه تأیید کرده است که دست‌کم ۲۵ نفر روز شنبه ۳۱ مارس در درعا، ادلب و حمص کشته شده‌اند.

تردیدها باقی است

با وجود نظر مشترک حاضران در نشست استانبول برای تحت فشار قرار دادن دولت سوریه به منظور پایان دادن به خشونت‌ها در این کشور، گزارش‌هایی از اختلاف‌نظر آنها بر سر برخی محورهای مورد بحث در این نشست منتشر شده است.

برهان غلیون، رئیس شورای ملی سوریه، از اصلی‌ترین گروه های مخالف دولت سوریه، خواهان ایجاد "مسیرهایی امنیتی" در داخل خاک سوریه برای رساندن کمک‌های بشردوستانه به غیرنظامیان شده است. ولی گزارش شد که این درخواست مورد توجه قرار نگرفته است.

بر سر تامین تسلیحات مورد نیاز گروه‌های مسلح فعال در سوریه نیز اتفاق‌نظری بین "دوستان سوریه" وجود ندارد؛ نمایندگان قطر و عربستان سعودی به شدت از ارائه تسلیحات به این گروه‌ها حمایت کرده‌اند، اما این نظر مورد مخالفت دیگر حاضران در نشست استانبول قرار گرفته است.

نفیسه کوهنورد، خبرنگار بی‌بی‌سی فارسی در محل نشست "دوستان سوریه" در استانبول می‌گوید که بر اساس گزارش‌ها، هفت کشور عضو شورای همکاری خلیج‌فارس از مسلح کردن مخالفان دولت سوریه حمایت کرده‌اند.

نبیل العربی، دبیرکل اتحادیه عرب نیز گفته است که حاضران در این نشست باید "به طور همزمان از شورای امنیت سازمان ملل بخواهند تا برای توقف خشونت‌ها در سوریه تصمیمی الزام‌آور اتخاذ کند."